بسیاری صنعت خودرو را یکی از پیشروترین صنایع در علم  فروش و بازاریابی می دانند. خودرو کالایی با دوام است و مشتریان پیش از خرید آن در مورد برندهای موجود در بازار و انتخاب بهترین خودرو، اقدام به بررسی دقیق گزینه های موجود و شرایط و ویژگی های هر یک از آنان می کنند. از طرفی حاشیه سود بالای خودرو، تولیدکنندگان را قادر می سازد تا هزینه بیشتری را نسبت به سایر کالاها صرف ایجاد و ارتقای برند کنند این امر علاوه بر افزایش فروش خودرو، زمینه ظهور روش های نوظهور فروش و بازاریابی و معرفی آن ها به علاقه مندان را فراهم آورده است.

تیوتا را شاید بتوان یکی از مهمترین و پیشروترین بازیگران صنعت جهانی خودرو دانست. این شرکت طی چند دهه گذشته رشدی جهشی در تولید و فروش را پشت سر گذاشته و با وجود آن اصلیتی آسیایی دارد، هم اکنون در کنار سایر خودروسازان بزرگ اروپایی و امریکایی و چه بسا بالاتر از آنان قرار گرفته است. شرکت تیوتا برای کسب چنین جایگاهی، مسیر پرفراز و نشیبی را طی کرده و هم اکنون راه تیوتا مورد بررسی اهل فن قرار دارد تا رموز موفقیت های این شرکت بازشناخته شوند.

راه تیوتا در واقع اصول و روش های مبتنی بر رویکرد تولیدی و مدیریتی در شرکت تیوتا موتور است که در سال ۲۰۰۱ با نام ” راه تیوتا ۲۰۰۱ ” توسط این شرکت منتشر شد. در سال ۲۰۰۴ جفری لایکر، استاد دانشگاه میشیگان امریکا، اقدام به انتشار کتابی بر اساس این اصول به نام ” راه تیوتا ” کرد. لایکر در این کتاب راه تیوتا را سیستمی معرفی کرد که همه می توانند بر اساس آن اقدام به بهبود مستمر فعالیت های خود کنند. او این سیستم را به ۱۴ اصل خلاصه کرد.

این کتاب در دوران اوج گیری شرکت تیوتا در صنعت خودرو و هم آوری آن با جنرال موتورز امریکا برای کسب جایگاه اولین خودروساز دنیا منتشر شد و از این رو مورد توجه بسیاری از نخبگان و مدیران عرصه تولید و صنعت قرار گرفت. کتاب مذکور در ایران نیز ترجمه شد و در دسترس علاقمندان قرار گرفت.

موفقیت های تیوتا  همچنان ادامه داشت و بسیاری معتقدند که بخش اعظم این موفقیت ها مرهون بازاریابی و نحوه فروش محصولات این شرکت است. تیوتا در عرصه فروش به نوآوری بدیعی دست یافته و آن ها را در فرایندهای خود به کار گرفت. این روند باعث شد تا چهار سال بعد از انتشار کتاب راه تیوتا (۲۰۰۸)، یوشیو ایشیزاکا، مدیر شرکت تیوتا موتور امریکا و معاون مدیر عامل شرکت تیوتای مادر، اقدام به نگارش کتابی با عنوان ” راه تیوتا در فروش و بازاریابی ” کند. او بر پایه اصول راه تیوتا ۲۰۰۱ روش های فروش و بازاریابی این شرکت را تشریح کرد. جفری لایکر هم پیش گفتاری برای این کتاب نوشت و آن را مبتنی بر اصول پایه راه تیوتا دانست.

نکته جالب در این کتاب توجه مولف به ویژگی های خاص بازار خودرو در نقاط مختلف دنیا و هماهنگ سازی روش های تیوتا با این ویژگی هاست. نویسنده کتاب که خود از مدیران ژاپنی ارشد در تیوتا است، نحوه حرکت این شرکت به سوی بازار جهانی خودرو و سازگاری روش های بازاریابی و فروش این شرکت با بازارهای خارجی را به طور کامل تشریح کرده است.

این کتاب نمونه بارزی از این واقعیت است که بازاریابی در دنیای امروز و در شرکت های بزرگ و موفقی چون تیوتا از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند به گونه ای که حتی می تواند خط مشی های شرکت و چشم انداز آن را تولید و سایر عرصه ها تغییر داده و به سوی نوآوری های جدید و در نتیجه جهش های تاریخی سوق دهد.

با توجه به اینکه صنعت خودروسازی در کشورمان با چالش های زیادی همراه است و در حال تلاش برای دستیابی به بازارهای خارجی است، به نظر می رسد که کتاب راه تیوتا در فروش و بازریابی می تواند مدیران این شرکت ها و سایر متولیان صنعت خودرو را در به کارگیری روش های مدرن بازاریابی و فروش در دنیای امروز یاری داده و در عین حال به محملی برای تبیین و بررسی نحوه تفکر سیستمی و مبتنی بر بازار برای سایر مدیران حوزه بازاریابی و فروش تبدیل شود.

نام کتاب: راه تیوتا در فروش و بازاریابی

نویسنده: یوشیو ایشیزاکا ( معاون سابق اجرایی شرکت تیوتا موتور )

مترجم: عبداله بابائی